Anneke is geestelijk verzorger

Verhaal
20-03-2025
Voorlezen
Geestelijk verzorger Anneker van der Velde

Een luisterend oor voor revalidanten

Revalideren is meer dan lichamelijk beter worden. Het betekent ook omgaan met verlies en verandering. Anneke werkt al 12,5 jaar als geestelijk verzorger bij Vogellanden. Ze helpt mensen bij de grote vragen die tijdens hun revalidatie opkomen. ‘Wie ben ik nog, nu ik niet meer alles kan? Hoe ga ik hiermee om? Die vragen kunnen zwaar voelen. Maar je hoeft ze niet alleen te dragen.’

‘Ik praat met iedereen, of je nou gelovig bent of niet’

Veel mensen denken dat geestelijke verzorging alleen over geloof gaat. ‘Maar dat klopt niet’, zegt Anneke. ‘Het gaat over wat jou helpt in een moeilijke tijd. Voor de één is dat geloof, voor de ander familie, muziek of iets anders. Ik praat met iedereen, of je nou gelovig bent of niet.’ Bij haar komen mensen met allerlei achtergronden. ‘Soms moslim, soms boeddhist, soms heeft iemand helemaal niks met geloof of spiritualiteit. Anderen combineren verschillende geloven tegelijk. Ik sprak eens iemand die aan hekserij deed. Mijn taak is om te zoeken naar wat iemand steun geeft.’

Groene boom met wortels

De wortels van wie je bent

Om uit te leggen wat ze tijdens haar werk doet gebruikt Anneke vaak een plaatje van een boom. ‘Het grootste deel van een boom zit onder de grond. De wortels, dat is waar iemand in geworteld is. Dus wat geeft je kracht? Wat geeft je richting?’ Revalidatie vergelijkt ze met het verzorgen van die boom. ‘Soms breekt er een tak af, groeit de boom scheef of ziet hij er minder mooi uit. Dan proberen we met z’n allen die boom weer op te lappen. En ik kijk vooral naar de wortels: wat heb jij nodig om verder te kunnen? Dat is voor iedereen anders. Soms is het geloof, soms het hondje thuis. Mensen zeggen dan: voor hem wil ik beter worden. En dat is net zo belangrijk.’

Er gewoon zijn

Soms zijn er geen antwoorden. Anneke: ‘Dan is er alleen verdriet en kun je niets anders doen dan er gewoon zijn. Ook niet iedereen kan makkelijk praten. Sommige mensen hebben afasie door een hersenbloeding. Dan kun je niet meer zeggen wat je graag wilt. Anderen kunnen helemaal niet meer spreken. Dan luisteren we samen naar muziek of dan gebruik ik kaartjes met plaatjes. Kaartjes met daarop bijvoorbeeld een bos, een mooie bloem of een doodlopende gang. Ze kiezen dan een kaart die past bij hun gevoel. Ik zeg wat ik zie en vraag of dat klopt. Zo kunnen we elkaar beter begrijpen. Op andere momenten lees ik uit de Bijbel of maken we een wandeling. Het gaat erom wat iemand op dat moment nodig heeft.’

Anneke herinnert zich een persoonlijke ervaring. ‘Ik heb zelf eens in het ziekenhuis gelegen. Toen kwam er een verpleegkundige. Ik weet niet meer precies wat ze deed. Mijn rug wassen of zo. Maar ze begon een gesprek over mijn werk, mijn hobby’s. Dat was zo fijn. Even geen medisch gevoel, maar gewoon praten over het leven. Toen besefte ik: ik ben meer dan wat me nu is overkomen. Zo is geestelijke verzorging ook. Een plek waar je even niet alleen patiënt bent, maar gewoon mens.’

Geestelijk verzorger Anneke van der Velde in gesprek

Humor is belangrijk

Sommige mensen hebben een vooroordeel over geestelijke verzorging. ‘De naam ‘geestelijk verzorger’ klinkt zwaar. Maar eigenlijk betekent het dat ik praat met mensen over wat hen moed geeft. En er wordt ook veel gelachen. Humor is belangrijk. Het haalt de spanning weg en brengt lucht in een moeilijke situatie.’ Anneke vindt haar werk waardevol. ‘Iedereen heeft iets wat steun geeft. Of dat nu geloof is, muziek, een gesprek of een klein ritueel. Als je iets ingrijpends meemaakt, zoals een hersenbloeding of een amputatie, kan dat je helpen om toch weer vooruit te kijken.’

Aandacht geven aan wat voor jou telt

Vogellanden is voor Anneke een fijne plek om te werken. ‘Het heeft te maken met de sfeer. De positiviteit. Samen ervoor gaan. Mensen gaan hier over het algemeen beter weg dan ze binnenkwamen. Het is een kleine organisatie, iedereen kent elkaar. Alle verschillende beroepen werken samen. En iedereen weet: we doen dit met hetzelfde doel. Jij vanuit jouw talent, ik vanuit mijn talent. Dat gevoel van samen de beste zorg willen bieden, dat is heel sterk.’

Wat zou ze willen dat meer mensen weten over geestelijke verzorging? ‘Dat het niet alleen met geloof te maken heeft. Het gaat over veel meer. Over hoe je in het leven staat. Over betekenis. Over veerkracht.’ Anneke twijfelt geen moment aan de waarde van haar werk. ‘Mensen staan op een kruispunt in hun leven. Ze moeten alle kracht verzamelen om er weer bovenop te komen. Dat ik daarin mag bijdragen, is heel bijzonder.’

Haar afsluitende gedachte? ‘Het helpt als je aandacht geeft aan wat voor jou écht telt. Dat hoeft niet met de Bijbel of meditatie. Het zit ook in kunst, muziek of natuur. Alles wat je leven dieper maakt en zin geeft.’