Rinske is activiteitentherapeut

Verhaal
26-10-2022
Voorlezen
Rinske staat bij een patient die een schilderij maakt

Vogellanden biedt patiënten activiteitentherapie tijdens hun revalidatie

Een activiteitentherapeut helpt patiënten met werken aan hun revalidatiedoelen via creatieve activiteiten. Rinske startte als stagiaire bij Vogellanden en werkt er nu 12 jaar. 

Patiënten krijgen therapie tijdens het doen van creatieve activiteiten 

‘Er zijn soms vooroordelen over ons werk. Mensen denken dat we een knutselafdeling zijn. De ruimte hier ziet eruit als een handvaardigheidlokaal en we maken gebruik van beeldend materiaal, maar altijd gericht op therapie. Patiënten werken bij ons aan hun revalidatiedoelen als ze bezig zijn met verschillende activiteiten. Dat kan schilderen of houtbewerken zijn of oefenen op de computer.’

Op veel verschillende manieren oefenen helpt bij herstel

‘De grootste groep patiënten bij Vogellanden zijn mensen met hersenletsel door bijvoorbeeld een beroerte. Vaak hebben deze patiënten een halfzijdige verlamming. Om bijvoorbeeld met een verlamd been te oefenen, is afwisseling belangrijk. Door verschillende dingen te doen, spreek je steeds andere spieren aan. Bij een fysiotherapeut wordt de kracht in het been getraind. Bij een psychomotorisch therapeut leert iemand weer vrij te bewegen in een sportactiviteit. En bij activiteitentherapie gaat iemand staand zagen, om zo de balans te oefenen tijdens het doen.’

Rinske praat met een patiënt tijdens het schilderen

Praten gaat gemakkelijker als je iets aan het doen bent

‘Er gebeurt hier altijd van alles. Naast de geplande therapie is er een vrije inloop en dat maakt het informeel. Patiënten zoeken elkaar op of sluiten bij dezelfde tafel aan. Ik begeleid in gesprekken als dat nodig is. Er gebeuren mooie dingen aan tafel. De gesprekken komen als vanzelf op gang, ik denk doordat mensen iets doen. Ik vind dat soms net als samen afwassen. Ook al hebben patiënten niet hetzelfde meegemaakt, praten met lotgenoten over het verlies van hun ‘oude’ leven helpt. Soms vloeien er tranen maar vaak wordt er ook gelachen.’ 

Patiënten hoeven niet creatief te zijn

‘Tijdens een intake zeg ik altijd dat je niet creatief hoeft te zijn of te worden. Dat haalt de druk er een beetje af. Patiënten kunnen de eerste keer gewoon verschillende creatieve mogelijkheden uitproberen die passen bij hun revalidatiedoel. Het gaat erom dat ze plezier hebben in wat ze doen en er iets mee oefenen. Het gaat niet om het eindresultaat. Ik vind het wel leuk om later terug te horen dat mensen na hun ontslag zijn doorgegaan met een creatieve activiteit. Dat ze ontdekt hebben dat ze er plezier in hebben of dat het hun rust geeft.’

Patiënt maakt schaal met mozaïek

Een revalidatieproces in beeld

‘Ik vind de betekenis achter bepaalde kunstwerken ontroerend. Laatst zag ik een vrouw met meerdere diagnoses. Ze was heel creatief en tijdens onze therapie heeft ze haar revalidatieproces in beelden vormgegeven. Het schilderij, en later ook een keramieken beeld, nam ze mee naar de behandelplanbesprekingen. Het was voor haar moeilijk om te verwoorden wat ze voelde als een behandelaar hier naar vroeg. Ze kon het gemakkelijker in beeld vatten. Het hielp haar en ze gaf ons op deze manier inzicht in haar proces.’ 

Ik geloof in de kracht van de ervaring 

‘De therapieën starten hier individueel. Als patiënten in onze kliniek liggen is dat drie keer per week een half uur. Dat is vaak genoeg. De energie van iemand wisselt per dag en daar pas ik me op aan. Soms gaat iemand enthousiast aan de slag, soms komt er niets uit iemands handen. Dan helpt het om even naar buiten te gaan of iemand z'n verhaal te laten doen met een kop koffie. De groepstherapieën zijn gericht op bepaalde activiteiten. Zo is er bijvoorbeeld een textielgroep voor patiënten die met een handwerkhobby willen beginnen, maar dit door een beperking niet meer kunnen. We kijken in die groep dan naar manieren waarop het wel lukt, bijvoorbeeld door een hulpmiddel te gebruiken.’

De opgeknapte karretjes in de sporthal

Samenwerken op allerlei gebieden

‘We werken ook samen met de kinderrevalidatie. Een tijdje geleden zag ik een man met een cognitieve beperking. Hij was druk en soms ook in de war. Voor zijn ongeluk was hij een harde werker en ik merkte vrij snel dat hij gewoon aan de slag moest om zijn onrust kwijt te raken. Bij de kinderrevalidatie hadden ze houten wagentjes waar de kleintjes mee spelen. Die waren aan een opknapbeurt toe. Deze man heeft de karretjes toen één voor één uit elkaar gehaald, opgeknapt, geschilderd en weer in elkaar gezet. Hij is er uren mee bezig geweest, heel zorgvuldig en ik zag dat het hem goed deed. Uiteindelijk heeft hij de ‘nieuwe’ karretjes zelf overhandigd aan de kinderen. Mooi toch?’ 

Wanneer ik mensen vertel over een creatieve activiteit, schrikken ze vaak. Daarom laat ik ze het liefst zo snel mogelijk aan de slag gaan. Ik geloof in de kracht van de ervaring.
Rinske
kraaltjes

Een grote man werkt met kleine kraaltjes

‘Een veelzijdig en afwisselend vak dus. Mensen zijn gemotiveerd om aan de slag te gaan. Het is bijzonder om een stukje van hun revalidatie mee te maken en ze te begeleiden naar verder herstel. Net zag ik nog twee mannen prutsen met kleine kraaltjes om hun fijne motoriek te oefenen. Als ze mij dan trots een armbandje laten zien dat ze voor hun kleinkind hebben gemaakt, word ik blij. Revalidatie is hoopvol.’