Emoties en gedrag

Voorlezen
Illustratie van vier gezichten die blij, boos, angstig en verdrietig kijken

Ieder mens heeft emoties en gevoelens

De 4 basisemoties zijn bang, blij, boos en bedroefd. Emoties en gevoelens geven informatie over bijvoorbeeld wie je bent, wat je lastig vindt en wat je verlangt. Jouw lichaam ervaart deze emoties en jouw gedrag kan dit laten zien. Jouw opvoeding kan een rol spelen bij hoe je jouw emoties laat zien. En hoe je ermee omgaat.

Een ongeluk, aandoening of ziekte kan veel emoties en gevoelens in je losmaken

Je kunt onzeker zijn over jouw lichaam. Je kunt verdrietig of boos zijn om de dingen die je niet meer (alleen) kunt. Of je maakt je zorgen over jouw toekomst. Deze gevoelens zijn heel normaal. Ook kunnen je gevoelens per fase van je ziekte verschillen. Je kunt bepaalde gevoelens hebben bijvoorbeeld net na een ongeluk en weer andere gevoelens tijdens of na je herstel. Ook kun je door een letsel anders reageren op situaties. Je huilt bijvoorbeeld sneller en je kunt overgevoelig reageren op prikkels van geluid en licht. Je kunt ook problemen hebben met je gedrag. Dit kan thuis, op school of op je werk zorgen voor spanning.

Kind is verdrietig en boos

Stel je vragen over emoties en gedrag aan jouw behandelaar

Je onderzoekt dan samen welke mogelijkheden en behandelingen er zijn.
Voorbeelden van vragen zijn:

  • Hoe kan ik omgaan met mijn verdriet?
  • Ik ben boos. Waarom overkomt mij dit? 
  • Het wordt me allemaal te veel. Hoe geef ik mijn grenzen aan? 
  • Hoe kan ik met mijn ziekte omgaan? 
  • Ik voel me alleen en ben verdrietig. Wat kan ik doen? 
  • Ik raak in paniek in ruimtes met veel mensen. Wat kan ik doen?
vrouw heeft handen aan haar oren en is verdrietig
  • Ik maak thuis veel ruzie. Wat kan ik hieraan doen?
  • Hoe ga ik ermee om als dingen niet gaan zoals ik wil? 
  • Waar haal ik steun of inspiratie vandaan? 
  • Ik ben bang en maak me zorgen over de toekomst. Hoe ga ik hier mee om?
  • Ik vind het lastig dat ik afhankelijk ben van anderen. Hoe ga ik om met deze gevoelens.
  • Waar geloof ik nog in?

Staat jouw vraag er niet bij? Stel hem gerust!

Tips

  • Wees je als dingen niet gaanbewust van jouw emoties. Deze gevoelens mogen er zijn, ook de minder prettige
  • Luister naar wat de emotie je wil vertellen. Geef het aandacht. Via je emotie kom je achter je behoefte en wensen
  • Het kan helpen om emoties te delen met anderen
  • Een dag- of weekplanning zorgt voor structuur en dat geeft rust